In de meta-analyse over NSAID-gel, -pleister of -crème werden 15 poliklinische RCT’s (3504 patiënten) geïncludeerd, waarvan 11 placebogecontroleerd (79%). Patiënten met een topicaal NSAID gaven na 4 weken een klinisch relevante pijnvermindering van 25 punten (95%-BI -31 tot -19) aan op een 100-punts VAS-schaal. Binnen de placebogecontroleerde onderzoeken was het relatieve effect echter veel minder groot: -6 punten (95%-BI -9 tot -4). Placebo-effect en natuurlijk beloop lijken dus een grote rol te spelen. Er waren voldoende data beschikbaar om te concluderen dat leeftijd, BMI, inflammatie, symptoomduur en radiologische artrosegraad geen voorspellende waarde hebben voor de respons. Vrouwen leken een grotere pijnreductie te hebben dan mannen (-7 punten versus -3 punten; p = 0,023), evenals patiënten met een hogere uitgangspijn (p < 0,001). De kwaliteit van de onderzoeken was redelijk tot laag.
In de NHG-Standaard Pijn zijn topicale of orale NSAID’s (in combinatie met paracetamol) de tweede stap van de medicamenteuze behandeling. Hoewel beide middelen even effectief zijn en topicale NSAID’s minder gastro-intestinale bijwerkingen geven, worden in de praktijk meestal orale NSAID’s voorgeschreven. Dit onderzoek laat weer zien dat topicale NSAID’s ook een duidelijk effect hebben en dat er geen subgroepen zijn waar dat effect groter of kleiner is. Het gebruik kan dus worden geadviseerd ongeacht leeftijd, BMI, klachtenduur of ernst van de artrose.
Literatuur
- Persson MSM, et al. Predicting response to topical non-steroidal anti-inflammatory drugs in osteoarthritis: an individual patient data meta-analysis of randomized controlled trials. Rheumatology (Oxford) 2020 Apr 10. DOI:10.1093/rheumatology/keaa113 [epub ahead of print].